Základní pojmy Dědické právo (6. seminář LS)
Předpoklady dědictví
dědictví, pozůstalost, univerzální sukcese a její povaha
posloupnost civilní (hereditas testamentaria, hereditas legitima) a posloupnost prétorská (bonorum possessio secundum tabulas, bonorum possessio intestati)
heres, coheres, testator, de cuius, intestatus, defunctus, familiae emptor
testamentum - definice, obsah, podstata, druhy (testamentum per nuncupationem factum, per scripturam factum, calatis commitiis, in procinctu, per aes et libram, alographum, holographum, militis, ruri conditum, pestis tempore conditum, parentum inter liberos, apud acta conditum, principi oblatum, mysticum, nullum, ruptum, destitutum, irritum)
testamenti factio activa, testamenti factio passiva
hereditas iacens
incapaces
heredes sui, domestici, extranei, necessarii, voluntarii, sui et necessarii
exheredatio
hereditatis petitio, querella inofficiosi testamenti, interdictum Quorum bonorum, actio familiae erciscundae, interdictum Quam hereditatem
heredis institutio
clausula derogatoria
beneficium abstinendi, separationis, inventarii
hereditatis aditio: 1. cretio, 2. gestio pro herede, 3. nuda voluntas.
Singulární sukcesse - odkazy: 1. legatum, 2. fideicommissum (definice, odlišnosti)
legát: per vindicationem, per damnationem, sinendi modo, praeceptionem
osoby zúčastněné: odkazovatel, legatář (honoratus), dědic (oneratus), collegatarii
kodicil - ad testamentum, ad intestato facti
omezení míry odkazy: lex Furia, lex Voconia, lex Falcidia
regula Catoniana - znění, výklad, výjimky
rušení odkazů: ademptio legati, zrušení testamentu, ztráta způsobilosti odkazovníka nebo odkazovatele, nemožnost plnění
ius adcrescendi při odkazech
zvláštní druhy legátů: praelegat, odkaz species, odkaz předmětu generického, odkaz předmětu neurčitého, odkaz služebnosti, důchodu a výživy, legatum nominis
SC Trebellianum, SC Pegasianum
mortis causa donatio, mortis causa capio
Právní zásady:
Viventis non datur hereditas. - Nelze získat pozůstalost od žijícího.
De hereditatibus discpiciamus, quarum duplex conditio est: nam vel ex testamento, vel ab intestato ad nos pertinet. - Pojednejme o pozůstalostech, které jsou dvojího druhu: připadají nám totiž podle testamentu, nebo intestátně (ze zákonné posloupnosti).
Hereditatas nihil aliud est, quam successio in universum ius, quod defunctus habuerit. - Dědictví není nic jiného, než nastoupení do všech práv, která měl zůstavitel.
Ambulantoria est voluntas defunctis usque ad vitae supremum exitum. - Proměnlivá je vůle zůstavitele až do poslední chvíle jeho života.
Impubes, mutus, surdus, furiosus, itemque prodigus testamentum facere non possunt. - Nedospělec, němý, hluchý, šílený stejně jako marnotratník nemůže činit závěť.
Posteriore testamento, quod iure facto est, superius rumpitur. - Pozdějším testamentem, pokud je platný, se ruší testament dřívější.
Caelibes per legem Iuliam hereditates legataque capere prohibetur. - Podle Juliova zákona je svobodným (nesezdaným) zakázáno nabývat dědictví a odkazy.
Legatum est donatio testamento relicta. - Odkaz je darování zanechané závětí.
Legamus autem quattor modis: per vindicationem, per damnationem, sinendi modo, per praeceptionem. - Odkazujeme totiž čtyřmi způsoby: vindikačně, damnačně, sinendačně, precepčně.
Legata Graece scripta non valent. - Není dovoleno sepisovat legáty řecky.
Per vindicationem his verbis legamus: do, lego, capito, summito, sibi habeto. - Vindikačně odkazujeme těmito slovy: dám, odkazuji, velím, poroučím, máš mít.